इलाम, १ पुस सञ्चारकर्मी रीता राराहाङ राईले एक दशक लगाएर तयार पारेको ‘बान्तवा राई शब्दसङ्ग्रह’ सार्वजनिक गरिएको छ । बोलीचालीका क्रममा प्रयोग हुने शब्दलाई सङ्ग्रह गरेर लेखिएको १११ पृष्ठको उक्त पुस्तकमा ३०० शब्द छन् ।  विगत १५ वर्षदेखि सञ्चार क्षेत्रमा कार्यरत इलामको माइमझुवाकी स्थायी बासिन्दा उनी हाल कान्तिपुर रेडियोमा वान्तवा भाषाकी समाचार बाचिका छिन् भने इन्डिजिनियस टेलिभिजनमा बान्तवा भाषाको भलाकुसारी कार्यक्रम पनि..

पर्वत, २८ मङ्सिर परिवारका सदस्यको अपहेलनाका कारण नागरिकतासमेत पाउन नसकेकी अपाङ्गता भएकी नेत्रकुमारी कुँवरले नागरिकता प्रमाणपत्र पाउँदा बिहीबार निक्कै दङ्ग देखिईन् ।  आफूले जन्म दिएकी छोरीलेसमेत नचिन्दा नागरिकताबाट बञ्चित भएकी नेत्रकुमारीलाई प्रमुख जिल्ला अधिकारी गुरुदत्त ढकालले नागरिकता दिलाएपछि उनी निक्कै खुशी भएकी हुन् ।  पर्वतको फलेवास नगरपालिका–४ मुडिकुवाकी ५६ वर्षीया वाक अपाङ्गता भएकी नेत्रकुमारीलाई परिवारका सदस्यको सनाखत गराएर जिल्ला प्रशासन कार्यालयले नागरिकता दिलाएको..

बलेवा, २७ मङ्सिर बागलुङ जिल्लाको जैमिनी नगरपालिका–१ कुश्मीशेराका वडा सदस्य रुद्रनाथ शर्मा हरेक बिहान र साँझको समयमा सडकमा देखिन्छन् । हातमा ठूलो सिल्टेको भाँडो बोकेका शर्माको हिँडाइको गति कुनै सवारी साधनको भन्दा कम हुँदैन । दूध बोकेर बिक्रीका लागि डेरीमा हिँडेका शर्माले फर्केपछि गर्नुपर्ने कैयौं काम साँचिएका हुन्छन् । त्यसैले उनको गति तेजले चलेको हुन्छ । बागलुङ–कुश्मीशेरा सडक खण्डको १९ किलोमिटरमा..

सुनकोशी, सिन्धुपाल्चोक, २६ मङ्सिर   हाम्रो यो गाउँमा.....  घरहरु बनाइसक्या छौं, मिलेर सब ठाउँमा  विकास गरौं हामी मिलेर, सबैले गाउँ गाउँमा  सिन्धुपाल्चोक सुनकोशी गाउँपालिका–३ कालिकाका भूकम्पपीडितले आफ्नो खुशी गीतमार्फत यसरी मुखरित गरे । तीन वर्षअघि भूकम्पले घर भत्काएपछि रुखको ओतमा कैयौ रात बिताएका यहाँका पीडित सुरक्षित घरमा सर्न पाएको खुशीयालीमा गीतमार्फत आफ्ना भावना प्रष्ट्याएका हुन् ।  विसं २०७२ सालको भूकम्पपछि उनीहरुको बस्ने बास र खाने गाँस..

गलेश्वर, २५ मङ्सिर प्राकृतिक चिकित्सामा विश्वास गर्नेहरुका लागि म्याग्दीमा रहेका प्राकृतिक तातोपानीका कुण्डहरु बरदान सावित भएका छन् ।  खास गरेर बाथ, ग्याष्टिक, चर्मरोग तथा नशासम्बन्धी रोग, सड्केको, मर्केको र बज्रेको जस्ता समस्याहरुबाट आक्रान्त व्यक्तिहरुका लागि यहाँका तातोपानी कुण्डहरु लाभदायी भएका हुन् ।  जाडोयाममा बाथ, ग्याष्टिक, चर्मरोग तथा नशासम्बन्धी रोगले बढी दुःख दिने हुँदा अहिले देशैभरिबाट बेनी नपा–४ सिंगा तातोपानीमा रहेको प्राकृतिक तातोपानी कुण्डमा..

बेझाड, २४ मङ्सिर स्थानीयस्तरमा सञ्चालित एफएम रेडियोले ग्रामीण भेगका जनतामाझ सूचना प्रवाह गर्दै आएका छन् । गाउँबस्तीका सूचना प्रवाह गर्ने भएकाले अहिले ग्रामीण भेगमा एफएम रेडियो सूचनाको संवाहक बनेका छन् ।  घरमै बसीबसी गाउँका खबर सुन्न पाउँदा आनन्द लाग्ने गरेको पाल्पा, निस्दी गाउँपालिका–४ मित्याल दुमिदमारका ५७ वर्षीय गेमबहादुर सोती बताउछन् । “गाउँमा के भइरहेको छ, सबै खबर सुन्न पाउँदा निकै आनन्द आउँछ”,..

कोलकाता, भारत, २३ मङ्सिर  सुन्तला सम्झिने बित्तिकै कसको मुख रसाउँदैन होला ! पाकेको सुन्तलाको रसिलो केस्रा खाँदा गुलियो मात्र हुँदैन, अनेकन भिटामिन तत्वले भरिपूर्ण यो फल बालवृद्धा सबैका लागि प्रिय र अमृततुल्य मानिन्छ ।  फलहरुको समेत राजा मानिने सुन्तला नेपालको पहाडी भू–भागमा फल्छ । अझ इलामको सलकपुर, धनकुटाको खोकु छिन्ताङ र भोजपुरको दिङ्लामा फल्ने सुन्तलाको स्वादका बारेमा धेरै चर्चा हुने गर्छ ।  नेपालको..

काठमाडौँ, २१ मङ्सिर योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा योजनामा रोजगारदाता कम्पनीले उत्साहजनक रुपमा सहभागिता जनाएका छन् ।  बिहीबारसम्म सामाजिक सुरक्षा कोषमा १९४ रोजगारदाता कम्पनी सूचीकृत भइसकेको छ । श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले गत कात्तिक २६ गते नेपाल राजपत्रमा सूचना प्रकाशित गरी काठमाडाँै उपत्यकाभित्रका रोजगारदाता र श्रमिक आपूर्तिकर्तालाई यही मङ्सिर ६ देखि आगामी फागुन ६ गतेभित्र कोषमा सूचीकृत हुन आग्रह गरेको थियो..

रुपन्देही, १९ मङ्सिर   यस वर्ष कात्तिकको मध्यसम्म करीब १६ लाख स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गरिसके । भ्रमणका लागि उपयुक्त याम भएकाले यस वर्ष थप एक लाख पर्यटक लुम्बिनी घुम्न आउने अपेक्षा लुम्बिनी विकास कोषले राखेको छ ।  तथ्याङ्कअनुसार यहाँ आउने पर्यटकमध्ये सबैभन्दा धेरै श्रीलङ्काका छन् । त्यसपछि थाइल्यान्ड, चीन, बर्मा, म्यानमारलगायतका देशहरुबाट पर्यटकहरु लुम्बिनी आउँछन् ।  लुम्बिनी पुग्ने पर्यटकहरुको सङ्ख्या धेरै देखिए..

काठमाडौँ, १८ मङ्सिर नेपाली गजल क्षेत्रमा केही महिना अगाडी मात्र एक गजल अल्बम "गजल को सुवास" सार्वजनिक गरेर नेपाली प्रिन्ट मिडिया, सोसल मिडिया  र रेडियोहरु मार्फत औपचारिक रुपमा नेपालभरी नै घन्कीरहेका गजल गायक सुवास अगम अहिले "गजल एन्ड सुफी नाइट" नामक संगीत कार्यक्रम बाट देशै भरी घन्कीरहेका छन ।  नेपाली गजल गायन र संगीतबाट आफ्नो संगीतिक यात्रा सुरु गरे पनि यस "गजल..

काठमाडौँ, १७ मङ्सिर महिला, बालबालिका तथा नागरिक मन्त्रालय मन्त्री थपमाया थापाले अपाङ्गताबारे भएका ऐन–कानूनको प्रभावकारी कार्यान्वयनका लागि सम्बन्धित निकाय नै सक्रिय हुनुपर्नेमा जोड दिएकी छन् । अपाङ्गता भएका व्यक्तिको २७औँ अन्तर्राष्ट्रिय दिवसका अवसरमा मन्त्रालय र राष्ट्रिय अपाङ्ग महासङ्घ नेपालद्वारा यहाँ आज आयोजित कार्यक्रममा मन्त्री थापाले राज्यका रहेक संरचनामा अपाङ्गताको समान सहभागिताका लागि नीतिगत व्यवस्था गर्न आफूले सक्दो पहल गरिरहेको बताइन् । महासङ्घका..

गलकोट, १६ मङ्सिर  चिटिक्क सजिएकी युवती, सानो टाउको तर ठूलो शरीर । होचो तर छमछमि नाच्ने । पछि पछि लाहुरेले पछ्याइरहेको । झट्ट हेर्दा अनौठो लाग्ने । दर्शकमाझ खासखुस । अनि बीचैमा प्रश्न सोधिन्छ – कहाँबाट ल्याएको ? कस्ती डल्ली ? के काम गर्ली ? हामीकहाँ काम आउँला कि नआउँला ? यस्ता सबै प्रश्नको गीतबाट उत्तर दिँदै काम गरी देखाउने कुमाल..

ललितपुर, १४ मंसिर खरको छानामा मट्टितेल छर्केर आगो लगाउँदा पनि लाग्दैन भन्दा तपाईँलाई अपत्यारिलो लाग्न सक्छ । तर यो सत्य हो । नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रतिष्ठान (नास्ट) ले खरको छाना भएका घरलाई आगोबाट सुरक्षित बनाउन सकिने प्रविधिको विकास गरेको छ । यो प्रविधिको प्रयोगबाट खरको छाना भएका घरलाई आगोबाट बचाउन सकिन्छ । नास्टले केही वर्षदेखि गरिरहेको अध्ययनमा स्थानीयस्तरमा उपलब्ध सामग्रीबाट खरको छाना..

भीमदत्तनगर, १३ मङ्सिर खेल जीवनका क्रममा कञ्चनपुरको भीमदत्तनगरपालिका–७ हल्दुखालका कबड्डी खेलाडी विष्णुदत्त भट्टले ११औँ पटकसम्म अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा नेपालको प्रतिनिधित्व गरे । नेपालले हालसम्मको उक्त खेलको इतिहासमा एशियन, साफ र साफ च्याम्पियनसिपमा गरी १५ पटकसम्म अन्तर्राष्ट्रिय खेल प्रतियोगितामा सहभागिता जनाइसकेको छ ।  विसं २०४२ मा कबड्डी खेलमा प्रवेश गरेका भट्ट विसं २०६० पछि कञ्चनपुर जिल्ला खेलकूद विकास समिति प्रशिक्षकको रुपमा कार्यरत छन् ।..

गलेश्वर, १२ मङ्सिर  ज्यामरुककोट मल्लकालदेखि नै प्राकृतिक रुपले अत्यन्त सुन्दर, सामरिक रुपले सुरक्षित र आर्थिक रुपले सम्पन्न राज्य थियो । यस्तो राज्यमा अरु राजाको आँखा पर्नु र आक्रमण गरेर जित्न खोज्नु त्यतिबेलाको राजनीतिक मान्यता नै थियो र त्यो स्वाभाविक पनि ।  विसं १५७२ मा ज्यामरुककोटका अन्तिम मल्ल राजा भर्तिबम मल्ललाई आफ्नै सौतिला दाजु तत्कालीन मल्लाजी राजा डिम्बबम मल्लले आक्रमण गरेर ज्यामरुककोट कब्जा..

रोल्पा, ११ मङ्सिर  पूर्वी रोल्पाको लुङ्ग्री गाउँपालिका–१ पाङ्की १६ वर्षीया जानकी विष्ट र १७ वर्षीय शक्तिराम रोका दुई वर्षअघि प्रेम बन्धनमा बाँधिए । उनीहरुको प्रेम सम्बन्ध केही समयपछि शारीरिक सम्बन्धमा परिणत भयो ।  गाउँकै एक माध्यमिक विद्यालयको कक्षा–९ मा पढ्दै गरेकी जानकी गर्भवती भएसँगै उनीहरुले प्रेम सम्बन्धलाई विवाहमा रूपान्तरण गर्ने निर्णयसहित यही मङ्सिर १ गते घरबाट भागे । मङ्सिर ५ गते विवाहको..

काठमाडौँ, १० मङ्सिर गत साउन १० गते कञ्चनपुरकी १३ बालिका निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या भयो । त्यसलगत्तै गत असोज १० गते पोखराकी १० वर्षीया बालिका श्रीया विकको बलात्कारपछि हत्या भयो ।  बलात्कारपछि हत्या गरेर आफ्नो बाँच्न पाउने अधिकार गुमाएका पन्त र विक प्रतिनिधि पात्र मात्रै हुन् । यस्ता धेरै स–साना अबोध बालिका बलात्कारका शिकारपछि हत्या गर्दा बाँच्च पाउने अधिकारनै गुमाउन पुगेका छन्..

काठमाडौँ , ९ मङ्सिर नेपालको उद्योग क्षेत्रमा रु २० खर्ब ३३ अर्ब लगानी भएको उद्योग विभागले जनाएको छ । दर्ता भएका कुल तीन लाख ४५ हजार ३९३ उद्योगमा भएको रु २० खर्ब ३३ अर्ब लगानीमध्ये ५५ प्रतिशत बढी रकम ऊर्जाजन्य उद्योगमा लगानी रहेको विभागका महानिर्देशक विनोदप्रकाश सिंहले जानकारी दिए ।  विभागका अनुसार नेपालका एक हजार ३० ठूला उद्योगमा १४ खर्ब ५२ अर्ब,..

बनेपा, मङ्सिर ७  कुनै  बला काकाकुल जस्तो बनेका नमोबुद्ध नगरपालिका–४ मेथिनकोट आसपासका स्थानीय बासिन्दा अहिले शुद्ध खानेपानी उपभोग गर्दै आइरहेका छन् ।  पानीकै लागि कुवा, पँधेरो र इनारमा गाग्री लिएर लाइन बस्नुपर्ने बाध्यता थियो । पहिला कुवा र पँधेरोमा लाइने बस्ने उहाँहरु अहिले पानीको बिल तिर्न लाइन बसेर रकम तिर्दै पानीको सुविधा उपभोग गर्न पाएकामा दङ्ग छन् ।  वडा कार्यालय र सहयोगी निकायको..

गाईघाट, ६ मङसिर उदयपुर जिल्लाको पूर्वीक्षेत्रको बेलका नगरपालिका–७ को मैनामैनीस्थित सुगाचरी भीर क्षेत्रमा लामो समयदेखि बस्दै आएका दुर्लभ पक्षी गिद्धको संरक्षण अभियान शुरु भएको छ ।  नगरपालिकाका अनुसार उक्त भीर क्षेत्रमा पूर्वी क्षेत्रका पहाडी तथा तराईका जिल्लाहरूमा घुमन्ते गिद्धहरूको लामो समयदेखि आश्रयस्थल रहेको र अहिले झण्डै ६०० गिद्ध बस्दै आएका कारण यसको संरक्षणमा अभियान नै शुरु गरिएको छ । दिनको समयमा सुगाचरी..

काठमाडौँ, ५ मङ्सिर   विस्तृत शान्ति सम्झौता भएको बाह्रवर्ष पुगिसक्दा पनि दशवर्षे सशस्त्र द्वन्द्व पीडितले न्यायको अनुभूति गर्न पाएका छैनन् ।    तत्कालीन राज्यपक्ष र विद्रोही पक्षबीच विस्तृत शान्ति सम्झौता २०६३ साल मङ्सिर ५ गते भएको थियो । बुधबार शान्ति सम्झौता भएको १२ वर्ष पुगेको छ । तर द्वन्द्वका पीडितले न्यायको अनुभूति अहिलेसम्म गर्न पाएका छैनन् । सरकारले द्वन्द्वका घटनाको सत्य तथ्य छानबिन गरी..

फिदिम, ४ मङ्सिर विश्वका तीन दर्जन भन्दा बढी मुलुकले प्रयोगमा ल्याएको नागरिकको आधुनिक तथ्याङ्क राख्ने प्रणालीको नेपालमा सोमबारदेखि शुरुआत गरिएको छ । सबै नागरिकका जैविक र वैयक्तिक विवरण समावेश भएको बहुउपयोगी ‘राष्ट्रिय परिचयपत्र’ को सोमबारदेखि वितरण थालिएको हो । नेपाली नागरिकहरुका वैयक्तिक र जैविक विवरणहरुलाई केन्द्रीकृत रुपमा भण्डारण गरी सबै नागरिकहरुको परिचय खुल्ने र नदोहोरिने बहुउपयोगी राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर र राष्ट्रिय..

तुलसीपुर, ३ मंसिर तुलसीपुर उपमहानगरपालिका अहिले यातायात व्यवस्थापनमा लागेको छ । पर्याप्त पार्किङको व्यवस्था नहुँदा र साँघुरो सडकका कारण यातायात व्यवस्थापन चुनौती बन्दै गएकाले प्रदेश सरकारले शुरु गरेको हर्न निषेध अभियानमा समेत चुनौती थपिएको छ । पाँच मिटरको बाटोमा ठूला सवारी साधन, अटो रिक्सा, साइकल, ्भुस्याहा कुकुर, छाडा चौपाया र यात्रुका साथै बजारका मुख्य सडक वरपर सवारी सधान पार्किङले गर्दा भरिभराउ..

कृष्णनगर, २ मङ्सिर  कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका – ५, चन्द्रौटाका ३९ वर्षीय जमिरुल्लाह दर्जीलाई एक वर्षदेखि फलामे साङ्लोले बाँधेर आफ्नै घरमा बन्धक बनाइएको छ । जमिरुल्लाह पशुसरह जीवन बिताउन बाध्य छन् ।  दिनभरि साङ्लोमा बाँधिएर उनी खुला आकाशमुनि उभिन्छन्, बस्छन्, खान दिए खान्छन् नत्र त्यसै बसिरहन्छन् । उनलाई उनकै परिवारले साङ्लोमा बाँधेर राखेको हो । विसं २०५९ वैशाख ४ गते बुबा सुकुरुल्लाह दर्जीलाई..

काठमाडौँ, ३० कात्तिक नेपाल संवत् आन्दोलनका प्रणेता, अधिकारकर्मी तथा आदिवासी जनजाति आन्दोलनका अगुवा पद्मरत्न तुलाधर दिवङ्गत भएको १३औँ पुण्यतिथिका दिन आज वसन्तपुरमा आयोजित श्रद्धान्जलि सभामा भाषा, समावेशिता, मानव अधिकार र शान्ति प्रक्रियामा तुलाधरले पुर्याएको योगदानको स्मरण गरियो । सो सभालाई सम्बोधन गर्दै उपप्रधान तथा रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलले तुलाधरप्रतिको सम्मानलाई औपचारिकतामा मात्र सीमित नराखी जनस्तरबाट अभियानको रुपमा अघि बढाउनुपर्ने र उनका सकारात्मक..

काठमाडौँ, २९ कार्तिक पहिलो विश्वयुद्ध समाप्त भएको एक सय वर्ष पूरा भएको छ, तर त्यतिबेला लडाइँमा ज्यान गुमाएका नेपालीका छोराछोरीको सम्झना नगरिएको भन्दै परिवारजनले दुस्ख व्यक्त गरेका छन्। पहिलो विश्वयुद्ध समाप्त भएको एक सय वर्ष पूरा भएको अवसरमा ब्रिटेन, फ्रान्स, अस्ट्रेलिया, न्यूजिल्यान्ड लगायतका देशहरूमा भव्य र भावुक कार्यक्रमहरू भएका छन्। भारतीय सेनाका पूर्व सुबेदार मेजर कृष्णबहादुर गुरुङले अहिले ब्रिटिश गोर्खाबाट पहिलो र दोस्रो..

बेत्रावती, २८ कात्तिक नुवाकोटको ग्रामीण भेगमा नेपाली सिक्का (पैसा)को दुरुपयोग बढ्दै गएको छ ।  सिक्का गालेर विभिन्न स्वरूपका गहना बनाउने होडबाजीले पछिल्लो समय जिल्लाको विभिन्न स्थानमा सिक्काको दुरूपयोग बढ्दै गएको हो । यस सम्बन्धमा प्रहरीसमक्ष सूचना आए पनि उजुरी नपर्दा नियन्त्रणमा कठिनाइ भएको जिल्ला प्रहरी प्रमुख वसन्त कुँवरले बताए । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले सन् १९९८ मा ‘नेपाल भ्रमण वर्ष’को स्मरणमा जारी गरेको ‘भिजिट..

बटौली, २६ कात्तिक भैरहवामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बनेपछि यहाँबाट प्रवेश गर्ने पर्यटकहरुको पहिलो गन्तव्य बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी हुने पक्का छ ।  लुम्बिनी क्षेत्र विस्तृत पर्यटन प्रवद्र्धन योजना – २०७२ ले प्रक्षेपण गरेअनुसार सन् २०२५ सम्ममा लुम्बिनी आउने विदेशी पर्यटकको सङ्ख्या १० लाख पुग्नेछ । करीब ३० लाख आन्तरिक पर्यटकले लुम्बिनी घुम्नेछन् । त्यसरी आउनेमध्ये विदेशी ६० प्रतिशत र नेपाली ४० प्रतिशत आध्यात्मिक पर्यटक..

काठमाडौँ, २५ कात्तिक साहित्यकार महेश पौड्यालले गीतमार्फत घर छाडेर हिँडेका सन्तानलाई घर फर्कन आह्वान गरेका छन् । हाइलाइट्स नेपालमार्फत भिडियोसहित सार्वजनिक गरिएको एल्बमको यही शीर्षक गीत गाउँको घरमा छाडिएका बाबुआमाको दृष्टिविन्दुबाट लेखिएको छ । शहर पसेर घर बिर्सने सन्तानलाई घर र बाबुआमाको सम्झना आउँछ कि आउँदैन भनी गीतमा प्रश्न गरिएको गीतकार पौड्यालले बताए ।  गीतमा बम्बईमा रहेका सङ्गीतकर्मी दिनेश पौड्यालको सङ्गीत तथा युवा..

काठमाडौँ, २० कात्तिक नेपाली वीरताको सुनौलो इतिहास बोकेको सिन्धुलीगढीमा आगामी शनिबार (कात्तिक २४ गते) विशेष समारोहको आयोजना गरी भव्य रुपमा विजयोत्सव मनाइने भएको छ । नेपाललाई सार्वभौम, स्वतन्त्र र अखण्ड बनाई राख्न निकै महत्वपूर्ण मानिने सिन्धुलीगढीमा भएको लडाइँमा नेपाली फौजले कप्तान ‘किनलक’को नेतृत्वको अङ्ग्रेज फौजलाई परास्त गरेको घटनाको सम्झनामा हरेक वर्ष कात्तिक २४ गते विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी विजय दिवस मनाइने..